Widok

Metadane zasobu

Tytuł	El Fuerte de Samaipata. Green plant zones and Zones of intensive occurrence of lichens, fungi, and algae Wariant tytułu: El Fuerte de Samaipata. Strefy roślinności zielonej i strefy intensywnego występowania porostów, grzybów i glonów Wariant tytułu: El Fuerte de Samaipata. Green plant zones and Zones of intensive occurrence of lichens, fungi, and algae
Osoby	Autorzy: Jacek Kościuk Współtwórcy: Wojciech Bartz (Inna), Teresa Dziedzic (Inna), Maria Gąsior (Inna) Partner: Politechnika Wrocławska
Opis	El Fuerte de Samaipata is a red sandstone rock with high porosity. It contains iron compounds, which affect both its colour and resistance to weathering. It is a rock uplift exposed to destructive atmospheric factors: chemical, mechanical, and physical. Most processes are initiated in the presence of water in various forms (rainfall, fog and condensation). Wind and associated abrasion processes are also highly destructive. All these factors affect the intensive weathering of the rock. There are deep cracks in sandstone in many places. The largest run diagonally from the north-west to the south-east. The rock is covered with reliefs of varying heights. Due to the presence of artificial (reliefs with symbolic decoration) and natural depressions, there are numerous deposits where water, loose rock fragments, and organic material deposited by the wind collect. The accumulation of humidity and organic material creates favourable conditions for the development of lichens, and as a consequence of their soil-forming activity, also the growth of higher vegetation and mosses. These plants are strongly rooted. Attempts to remove them can damage the rock, and root expansion leads to the cracking and breaking of the rock. The growth of numerous types of fungi, algae, and lichens including Lecanora, Cladonia, Aspicilia, Xanthoria, and Rhizocarpon is observed on most of the rock surface. Lichens cause moisture in the sandstone to be retained, create colourful spots on the entire surface of El Fuerte, and the acids they produce cause rapid progressive chemical erosion of the rock. Lichens have a particularly destructive effect, as they form spots that are crusty and very stiff. Their presence causes not only drastic colour changes, but also the transformation of the stone structure and, as a consequence, the powdering and flaking of the surface attacked by them. This type of lichen is observed on the surface of El Fuerte in the northern part, and is particularly abundant in one of the most valuable parts of the monument - within the relief that depicts the “Big Snake” (the rattlesnake) and on the surface of what is known as the “Choir of Priests”. (Angielski) Opis w innym języku: El Fuerte de Samaipata jest czerwoną skałą piaskowcową o o dużej porowatości. Zawiera związki żelaza, które wpływają zarówno na jego kolor, jak i odporność na wietrzenie. Jest to skała wypiętrzona narażona na niszczące działanie czynników atmosferycznych: chemicznych, mechanicznych i fizycznych. Większość procesów inicjowana jest w obecności wody w różnych postaciach (opady, mgła, kondensacja). Duże znaczenie destrukcyjne ma również wiatr i związane z nim procesy abrazji. Wszystkie te czynniki wpływają na intensywne wietrzenie skał. W piaskowcach w wielu miejscach występują głębokie spękania. Największe z nich biegną ukośnie z północnego zachodu na południowy wschód. Skała pokryta jest reliefami o różnej wysokości. Ze względu na obecność sztucznych (płaskorzeźby z symboliczną dekoracją) i naturalnych obniżeń, występują liczne osady, w których gromadzi się woda, luźne odłamki skalne oraz materiał organiczny naniesiony przez wiatr. Nagromadzenie wilgoci i materii organicznej stwarza dogodne warunki do rozwoju porostów, a w konsekwencji ich działalności glebotwórczej, także wzrostu roślinności wyższej i mchów. Rośliny te są silnie zakorzenione. Próby ich usuwania mogą uszkodzić skałę, a ekspansja korzeni prowadzi do pękania i łamania skały. Na większości powierzchni skalnej obserwuje się rozwój licznych gatunków grzybów, glonów i porostów, w tym Lecanora, Cladonia, Aspicilia, Xanthoria, Rhizocarpon. Porosty powodują zatrzymywanie wilgoci w piaskowcu, tworząc kolorowe plamy na całej powierzchni El Fuerte, a wytwarzane przez nie kwasy powodują szybką, postępującą erozję chemiczną skały. Porosty mają szczególnie destrukcyjny wpływ, ponieważ tworzą plamy, które są skorupiaste i bardzo sztywne. Ich obecność powoduje nie tylko drastyczne zmiany kolorystyczne, ale również przekształcenie struktury kamienia, a w konsekwencji, pudrowanie i łuszczenie się zaatakowanej przez nie powierzchni. Ten rodzaj porostów obserwowany jest na powierzchni El Fuerte w części północnej, a szczególnie obficie występuje w jednej z najcenniejszych części zabytku - w obrębie płaskorzeźby przedstawiającej "Wielkiego Węża" (grzechotnika) oraz na powierzchni tego, co znane jest jako "Chór Kapłanów". (Polski)
Słowa kluczowe	"skanowanie 3D"@pl, "terrestrial laser scanning"@en, "model 3D"@pl, "Republic of Bolivia"@en, "Boliwia"@pl, "UNESCO"@en, "UNESCO"@pl, "LabScan3D"@pl, "LabScan3D"@en
Klasyfikacja	Typ zasobu: mapa Dyscyplina naukowa: Dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych / architektura i urbanistyka (2018) Grupa docelowa: ogół społeczeństwa, studenci, nauczyciele, naukowcy Szkodliwe treści: Nie
Charakterystyka	Nazwa serii: Architectus Numer 2(62)/2020 Czas wydania: 2020 Miejsce wydania: Wrocław Wydawca: Architectus Język zasobu: Angielski
Linki zewnętrzne	Petrographic, mineralogical, and climatic analyses, and risk maps for conservation strategies
Licencja	CC BY-ND-NC 4.0
Informacje techniczne	Deponujący: Aleksandra Brzozowska-Jawornicka Data udostępnienia: 08-02-2022
Kolekcje	Kolekcja Politechniki Wrocławskiej

Cytowanie

Skopiowano

Jacek Kościuk. El Fuerte de Samaipata. Green plant zones and Zones of intensive occurrence of lichens, fungi, and algae. [mapa] Dostępny w Atlasie Zasobów Otwartej Nauki, . Licencja: CC BY-ND-NC 4.0, https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode.pl. Data dostępu: DD.MM.RRRR.